Straatleven

Straatleven in Purmerend

Deze prachtige ansichtkaarten hebben in Purmerend maar een korte tijd in omloop geweest. Het straatleven geeft een beeld van de lagere bevolking van Purmerend. Precies dat wat je zo graag ziet, hoe het is geweest en het leven op straat. Naast winkels hadden vel winkeliers ook een vent wijk. De vele bakkers, groenteboeren en melkboeren en niet te vergeten de olieboer.

De meest bekende straatventer was Jaapie Kelder die in het begin van de 20ste eeuw furore maakte met zijn harmonica. Een muziekventer.

japiekelder

Jaapie Kelder, het wonder van Purmerend.

Inmiddels meer dan honderd jaar geleden geboren, maar er wordt nog regelmatig over hem gesproken.  Vooral op het historisch vlak komt de naam Jaapie Kelder steeds weer tevoorschijn. Wat is zo bijzonder aan deze man. Het respect voor deze man lijkt steeds meer te worden.

Hij werd als virtuoos betiteld, een man die geen noot kan lezen. Niettemin kon hij alles spelen wat hij op zijn pad tegenkwam.

Menig publiek kon hij met zijn Mook  plezieren en kon op die wijze zijn geld verdienen.

Jaapie Kelder werd op 11 juni 1872 geboren.

De Harmonieclub werd opgericht op 6 november 1912. Als leider  van de Eerste Purmerender  Accordeon bespelers  “Kunst naar Kracht”  oefende zij  vaak. Wat opviel was, dat geen van de leden een noot kon lezen.  Japie zelf ook niet. De gave die hij wel bezat, gebruikte hij maar al te goed. Wanneer er ergens een muziekstuk gespeeld werd, kon hij door te luisteren vrijwel meteen het stuk naspelen.  Dat stuk speelde hij tijdens een repetitie   van “Kunst naar Kracht” daarmee oefende de leden net zo lang  tot ze allen het stuk beheerste. Ze gaven vele uitvoeringen in de omliggende dorpen.

Er waren in het begin van de 20ste eeuw verschillende muziekverenigingen in Purmerend.  “Kunst naar Kracht” heeft niet lang bestaan , ongeveer vier jaar. De oprichtingsdatum was 6 november 1912. Optreden deden ze in de regio. Jaapie zelf trad op bij concoursen en heeft daar menig medaille behaald. Deze zouden thans in het Purmerends Museum moeten zijn.

Jaapie Kelder  was behoorlijk populair en als entertainer op straat is hij op menig ansichtkaart te bewonderen.   Hij was altijd op straat te vinden, ging langs de huizen om zo een centje te verdienen. Hij ging ook altijd mee met de “Nieuwediep” en de “Eensgezindheid” om daar muziek te spelen. De boot lag in de sluis en Jaapie stapte daar op om naar Alkmaar te reizen. De passagiers vonden het een genot om naar zijn muziek te luisteren.

jkelder2

In het begin van de 20ste eeuw heerste de “Spaanse griep” waarbij zeer veel mensen het leven lieten en Jaapie Kelder werd daar ook slachtoffer van. Op 1 november 1917 stierf hij op 45 jarige leeftijd. Aan zijn muzikale creativiteit kwam daarmee een einde.

Uiteraard waren er veel meer straatleven kaarten van Purmerend.

De petroleumverkoopster

straatleven purmerend (12)
straatleven purmerend (7)

straatleven kaasmarkt

De kaaszetters

Waarschijnlijk is dit de kaart waar alles om draaide. Kennelijk staat op deze foto een welgestelde dame, misschien de vrouw van de toenmalige burgemeester. Deze vond dat ze zich niet moest laten vergelijken met het gewone volk. Hij liet de kaarten van de markt halen. Vandaar dat deze niet vaak te zien zijn.