Overwheerse polderdijk

purmerend-1650__uitgave_1698 - Copy - CopyDe kaart van Frederik de Wit uit 1680 laat de noordelijke buitenrand van Purmerend zien. De Hoornse Poort heeft hier verbinding van de stad naar de Overweerse Polderdijk, in die tijd de hoofdweg naar Hoorn.

Net aan de overkant had je het Noorderbolwerk of Noorderblock genoemd. Op die plek waar ooit timmerbedrijf Trio heeft gestaan, wordt archeologisch onderzoek gedaan. Een oud stukje Purmerend is onlangs gesloopt en wordt klaargemaakt voor nieuwbouw. Uiteraard wordt in de grond bekeken of er sporen te vinden is van vroeger bebouwing. Niet ver van die plek heeft tot begin 1900, om precies te zijn 1903 een molen gestaan. Een meelmolen die een paar honderd jaar gedraaid heeft. Een blikseminslag is deze molen fataal geworden en tot de grond toe afgebrand. Molen “De Noord” zoals deze genoemd werd, stond in het Noorderplantsoen op het Noorderblock, naast de Hoornsche Poort. De poort was de verbinding naar Hoorn.

IMG

Nadat de molen afgebrand was, werd er op de stomp van de molen een houten loods gebouwd. Deze heeft tot begin 1960 dienst gedaan als onderkomen en opslag van de gemeentelijke plantsoenendienst.

Elders in de stad had men kwekerijen voor bomen en andere plantsoorten. Net buiten de Stadsgracht, nu het Nassauplantsoen, was een kwekerij voor bomen en heesters. IMG_0006
Omdat er grote plannen waren om de stad uit te breiden moest de plantsoenendienst wijken naar de overkant in de voormalige boerderij van Koning. Er was toen nog geen nieuwbouw.

Het verbeterde aanzienlijk want er kwam een bedrijfswoningen met een onderkomen voor het personeel . Opslag kon binnen staan. Diverse bakfietsen en karretjes kregen daar een plek. Ook kreeg de gemeente een grote tuinkwekerij waar allerlei heesters en bomen konden groeien tot ze geplant konden worden in de stad. Een groot deel van de kwekerij was bestemd voor de opkweek van eenjarige plantjes.

Rijen met lage kweekbakken stonden daar. Waar nu de witte villa’s staan was vroeger ook kwekerij. In het voor jaar was het een drukke tijd . De plantjes moesten verspeend worden in kleine stenen potjes en als ze klaar waren konden ze in de speciale perken uitgeplant worden. Een mooie tijd breekt aan wanneer deze kleurrijke vakken konden groeien.
De plek waar de molen ongeveer heeft gestaan is aan de rand van de nieuwe Where tegen het brede grasveld. Er is dus niets meer van terug te vinden. De molen was prachtige hoge, boven de bomen uitstekende bouwwerk. Een beeldbepalend stukje Purmerend waar alleen nog via foto’s en verhalen gesproken kan worden.

Meelmolen “De Noord” is verdwenen, deze stond tot 1903 op het Noorder bolwerk. Op deze oude situatie is de gracht nog een bescherming voor de stad.

denoord1Achter deze molen was de Katharinabrug te vinden, ze was een verbinding naar de stad of andersom. Men kon via de Hoornsche Buurt oversteken naar de binnenstad. Op deze plek was vroeger de Hoornsche Poort te vinden

wherepls2

De Hoornsche Poort is een een van de vijf poorten die vroeger in Purmerend te vinden was. Onlangs tijdens de aanleg van een nieuwe kade in de nieuwe Where werden nog sporen gevonden van deze poort en andere fundamenten. Tussen de ankers van de schoeiing zie je sporen van fundamenten. Waarschijnlijk van de Katarinabrug die rond 1960 gesloopt is.

schoeiing where 2010 (13)

Ga je verder de Where langs richting de Purmer dan kom je enige bedrijvigheid tegen. Mosterdfabriek v.h.f. J.Martens. De fabriek stond in de Overwheerse polder, de beste en zuiverste mosterd is Martens Mosterd.

De palingjager

palingjagerOp een ansicht van de Purmerweg  waar “De Burcht” op staat, zie je nog een molen. Deze maalde de Overwheerse polder leeg. Ze heette de “Palingjager” Waarschijnlijk was de molen al niet meer in gebruik toen de foto gemaakt werd, de schoorsteen van het stoomgemaal staat er al. Inmiddels is er niets meer van terug te vinden. De naam is wel te begrijpen, er kwam vanuit de Zuiderzee heel veel aal binnen en met het malen van de polder ving men de aal op met netten. De familie Peetoom waren de laatste bewoners van die plek het gemaal bediende, nu gaat het volledig automatisch. Er stond ook een seinpaal bij de gemaal, op die manier konden de gemalen seinen doorgeven wanneer er gemalen moest worden. Als je van Edam naar Monnikendam rijdt, zie je in de Purmerringvaart een gemaal staan waar nog een seinpaal staat.

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.